Voor kerkenraden: Overwegingen voor mogelijkheden gevaccineerden
Om kerkenraden hierbij van dienst te zijn, heeft een projectgroep van het moderamen van de Protestantse Kerk de afgelopen weken over dit thema nagedacht. Deze projectgroep bestond uit de scriba en de preses, twee classispredikanten, een kerkjurist, de voorzitter van de coronawerkgroep en een communicatieadviseur. Zij hebben zich in deze zoektocht naar wijsheid laten informeren en inspireren door bijdragen van de ethici prof. dr. Theo Boer en dr. Jacques Schenderling.
Uitgangspunten bij deze gedachtevorming zijn dat de eredienst en gastvrijheid essentieel zijn voor gemeente-zijn. Jezus sloot geen mensen buiten, maar zag hen en was met ontferming bewogen. Tegen deze achtergrond van de kerk als gemeenschap met God en met elkaar willen we u meenemen in onze gedachtegang.
Gezien de huidige situatie beperkt deze denkrichting zich in eerste instantie tot de eredienst. Bij meer versoepelingen kan deze gedachtevorming ook behulpzaam zijn voor andere bijeenkomsten binnen de gemeente.
Test- en vaccinatiebewijzen
In de samenleving wordt op verschillende manieren geëxperimenteerd om het ‘gewone’ leven weer op gang te krijgen. Er wordt gewerkt met en aan test- en vaccinatiebewijzen. De vraag is wat dat betekent voor het gemeente-zijn. Om het toe te spitsen op een vaccinatiebewijs: zouden gemeenten dat bewijs van mensen willen vragen om toegang te verkrijgen tot kerkelijke activiteiten? Dat is een principiële vraag. Hier strijden twee waarden met elkaar. Enerzijds de waarde van de gastvrijheid - iedereen is welkom. Mensen wel of niet toelaten op basis van een test- of vaccinatiebewijs lijkt niet goed te passen bij de essentie van kerk-zijn. Anderzijds die van zorgvuldig en verantwoordelijk omgaan met elkaar. Elke kerkenraad is tenslotte verantwoordelijk voor zowel de mensen die naar de kerk komen als ook voor het samenleven, de samenleving buiten de kerkmuren.
De eredienst op zondag behoort tot het hart van gemeente-zijn. In de eredienst ontmoeten we elkaar in het licht van het Evangelie. Het voelt niet goed om voor dit samenkomen drempels op te werpen en onderscheid te maken tussen mensen die gevaccineerd zijn en zij die (nog) niet gevaccineerd zijn.
De beperkingen vanwege de coronacrisis gelden voor iedereen. Zo moet het ook voor iedereen mogelijk zijn om af en toe deel te kunnen nemen aan een fysieke kerkdienst. Wanneer volgens de routekaart, die leidend is als het om versoepelingen gaat, weer meer mogelijk is, kan een groeiend aantal gemeenteleden op zondag naar de kerkdienst.
Aandacht voor ouderen
Iedereen lijdt in meer of mindere mate onder de crisis. We vragen in dit schrijven speciaal aandacht voor de ouderen. Zij behoren tot de risicogroepen en hebben, misschien meer dan anderen, te maken met eenzaamheid, verlies van mensen in hun omgeving en gemis aan persoonlijke contacten. Zij zijn inmiddels bijna allemaal gevaccineerd of hebben daartoe de kans gekregen. We geven u daarom in overweging voor mensen die logischerwijs gevaccineerd kunnen zijn tijdelijk kerkdiensten aan te bieden naast de gebruikelijke dienst op zondagmorgen.
Het aantal mensen dat wordt toegelaten, wordt bepaald door de op dat moment geldende richtlijnen in de routekaart. Ons advies is om hierbij uit te gaan van vertrouwen. Het overleggen van een vaccinatiebewijs of negatieve test is dan niet nodig. Zij die gevaccineerd zijn lopen nauwelijks risico op besmetting, zij die niet gevaccineerd kunnen worden of dat niet willen, nemen een persoonlijk, weloverwogen besluit en risico.
Een vraag die op zou kunnen komen is: benadelen we mensen die nog niet gevaccineerd kunnen zijn met dit aanbod van diensten voor deze specifieke doelgroep? Wij stellen deze vraag anders, ‘omgekeerd’: we benadelen niemand, maar geven gevaccineerden tijdelijk extra mogelijkheden. Na een periode die voor hen als extra moeilijk gekenmerkt kan worden, gunnen we hen dat van harte. Hiermee sluit je dus geen mensen uit, maar steeds meer mensen in.
Samenvatting
Dit alles overwegend adviseren wij kerkenraden over dit thema met elkaar in gesprek te gaan. We realiseren ons dat bovenstaande weinig extra’s biedt. Die ruimte is er gewoonweg niet vanwege de op dit moment geldende coronamaatregelen. Toch is het goed om als kerkenraad alvast hierover het gesprek te voeren, omdat de maatregelen de komende periode hopelijk alleen maar verder versoepeld worden en meer mensen gevaccineerd zullen zijn. Ook speelt de context van uw gemeente (leeftijdsopbouw , aantal predikantsplaatsen, inrichting gebouw etc.) een belangrijke rol in uw overwegingen.
Wij raden u aan om in deze een discussie over wel of niet vaccineren te vermijden. Zorg er voor dat u als kerkenraad op basis van de juiste argumenten uw afwegingen maakt over de vraag hoe als gemeente om te gaan met de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van versoepelingen, test- en vaccinatiebewijzen en de mogelijkheden voor gevaccineerden.
Ter overweging leggen wij u voor:
- De eredienst op zondag is wezenlijk voor samen kerk-zijn.
- Als kerk sluiten we niemand buiten. Mensen wel of niet toelaten op basis van een test- of vaccinatiebewijs lijkt niet goed te passen bij de essentie van kerk-zijn. Wel kan een kerkenraad uit het oogpunt van goede orde randvoorwaarden stellen aan het bijwonen van een openbare eredienst. Denk aan vragen omtrent gezondheid (triage), placering, afstand houden etc.
- Als kerkenraad bent u verantwoordelijk voor het welzijn van de aanwezigen tijdens een kerkdienst. Dit vraagt om grote zorgvuldigheid met betrekking tot het strikt naleven van de basisregels in verband met eventueel besmettingsgevaar.
- Naast de reguliere kerkdienst op zondag kunt u tijdelijk extra kerkdiensten organiseren voor groepen waarvan logischerwijs verwacht mag worden dat zij gevaccineerd zijn. U voegt dan tijdelijk iets extra’s toe voor deze groep.
- Let op de juiste balans tussen pastorale en praktische afwegingen.
Bron: 'Protestantse Kerk Nederland'