Groene praktijk in protestantse gemeenten nog beperkt, bewustzijn en bereidheid wel aanwezig
Onderzoeker Tjirk van der Ziel bevroeg kerkrentmeesters, diakenen, predikanten en andere kerkleden op de thema’s energie, watergebruik, duurzame financiën, recycling en duurzaam grondgebruik. Daarnaast is onderzocht of, en op welke manier het thema duurzaamheid leeft onder kerkleden.
Een kleine voorhoede van 9% van de protestantse gemeenten is op uiteenlopende groene thema’s zeer actief. Nog eens 20% is op meerdere punten bezig met verduurzaming van de kerk. Tweederde van de gemeenten is beduidend minder actief, maar vrijwel iedere onderzochte kerk werkt op minimaal een of twee thema’s aan vergroening. Van de kerken in het onderzoek was slechts 3% aangemeld bij het initiatief GroeneKerken, daarmee richtte dit onderzoek zich met name op kerken die zichzelf niet expliciet als duurzame kerk beschouwen.
Ruimte voor vergroening
De onderzoeker ziet veel ruimte voor ontwikkeling van verduurzaming. De groei van maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid neemt toe en een deel van de kerken lijkt hierin nu de eigen verantwoordelijkheid te willen oppakken.
René de Reuver: “We kunnen als kerk meer het voortouw nemen door een voorbeeld te geven in groene activiteiten, bijvoorbeeld met zonnepanelen en isolatie of groen bankieren. Belangrijk is dat we als kerk duurzaamheid blijven verankeren in het geloofsleven van mensen. Daar valt nog veel te doen, laat het onderzoek zien. Daarin kunnen we als kerk een belangrijke aanjager zijn.”
Bewustwording en draagvlak
Een duurzame levensstijl krijgt in de helft van de kerken aandacht via de preek of liturgie. Ook in gespreksgroepen, via themalezingen of andere activiteiten werken veel kerken aan bewustzijn. Ruim vier op de tien kerken besteedt expliciet aandacht aan duurzaamheid in het eigen beleidsplan. Het grootste verschil met kerken die dat niet doen laat zich zien bij draagvlak onder gemeenteleden. Als een beleidsplan aandacht heeft voor groene activiteiten, dan is bij meer dan driekwart van de kerken daar veel steun voor. Maar als een beleidsplan niets zegt over groene activiteiten, dan ondervindt ruim vier op de tien kerken steun. Een op de zeven protestantse gemeenten is nog beperkt bezig met duurzaamheid. Kleine of krimpende kerken hebben geven vaak aan de financiële middelen of mensen te missen om voortvarend met duurzaamheid aan de slag te gaan.
Dit onderzoek is onderdeel van een breder project dat de CHE samen met de Radboud Universiteit uitvoert. De komende jaren wordt dit onderzoek verder uitgebreid naar de Europese context, om te onderzoeken hoe kerken in verschillende landen met duurzaamheid omgaan.
Bron: 'Protestantse Kerk Nederland'