Van Almere tot Urk: Kerken hebben goud in handen!
Van de grote stad Almere tot het kerkelijke dorp Urk. De verschillen zijn groot. Toch zijn er ook overeenkomsten aan te wijzen in de gesprekken die ds. René de Reuver, scriba van de generale synode, en Jurjen de Groot, directeur van de dienstenorganisatie, tijdens hun werkbezoek aan Flevoland voeren.
Iedere maand brengen zij een bezoek aan een andere classis. Met deze werkbezoeken willen zij horen wat er leeft en speelt in het land. Na de zomer, in oktober was dat de classis Overijssel en Flevoland waar de classispredikant van deze provincie, ds. Klaas van der Kamp, ontmoetingen met kerkenraden en een voedselloket had georganiseerd.
Almere: hoe kun je betekenisvol aanwezig zijn?
Het bezoek begint in de kerk de Drieklank in Almere. Ds. Rianne Veenstra vertelt enthousiast over het kerkgebouw: “We heten de drieklank vanuit de historie van dit gebouw. We begonnen ooit met een Hervormde Kerk, een Gereformeerde Kerk en een Rooms-Katholieke Kerk. Helaas is de Rooms-Katholieke Kerk nu weg. Maar daar staat tegenover dat we nu misschien wel de Vijfklank zouden moeten heten. Inmiddels biedt ons gebouw naast de protestantse gemeente ook plek aan een Arabische gemeenschap, een Eritrese gemeenschap, een Pools-Katholieke gemeente en Crossfire Ministry.” Deze gastvrijheid is de hele week door te ontdekken. Zo kunnen mensen op vrijdag ‘buurten in de kerk’, en kunnen vluchtelingen taallessen volgen.
Almere is een heel grote stad. Dat zorgt er soms voor dat de afstand naar de kerk ook letterlijk te groot is. “Mensen zien de kerk niet altijd, en komen dan ook niet meer.” Aan het woord is de voorzitter van de algemene kerkenraad, Jan Denkers. “Toch willen we betekenisvol zijn in de samenleving. Lange tijd waren we misschien te veel naar binnen gericht. Daarom blijft de kerk soms misschien wat achter bij de groei van Almere. Maar nu willen we ons weer richten op de wereld om ons heen. Eigenlijk is Almere één grote pioniersplek. Je kunt niet overal een gebouw neerzetten, maar hoe kun je dan wel present zijn? Dat is onze uitdaging.”
Eén van de ideeën is de nieuwe tiny church die op dit moment gebouwd wordt in Almere. Eén van de grote krachten daarachter is Pieter ter Veen, emeritus-predikant. “De palen zijn er net voor geslagen. En we zijn aan het nadenken hoe we aanwezig kunnen zijn op de Floriade die in 2022 plaats zal vinden hier in de stad.”
Diaconaal dienstencentrum de Steiger: helpen waar geen helper is
Na het gesprek met de Rianne Veenstra, Jan Denkers en Pieter ter Veen, brengen Jurjen de Groot en René de Reuver een bezoek aan diaconaal dienstencentrum de Steiger. In dit gebouw zijn verschillende ‘loketten’ gevestigd. Zo is er het Voedselloket Almere (VLA) en het Meubel- en WitgoedLoket Almere. Op deze plek kunnen mensen terecht die hulp nodig hebben. Hajo Witzel is voorzitter van de diaconie. Hij legt uit wat de visie is van onder andere VLA: “Mensen moeten zelf keuzes kunnen maken voor hun eten, kleding en meubels. Daarom krijgen ze geen krat met eten, zoals bij voedselbanken wel gebeurt, maar ze krijgen een pasje met een tegoed erop. Met dat tegoed kunnen ze dan zelf boodschappen doen in een winkel. Zo laat je mensen in hun waarde. We willen helpen waar geen helper is. En tegelijkertijd zorgen we ervoor dat mensen niet afhankelijk worden van ons: we willen dat mensen ons na een paar maanden niet meer nodig hebben.”
Urk: echt contact met kinderen en jongeren
Op Urk krijgt het gezelschap een presentatie over het jeugdwerk. Gastheer is ds. Terpstra, predikant van de Gereformeerde Kerk op Urk. Sjoerd Bakker is jeugdwerker. Hij vertelt over alle activiteiten die georganiseerd worden, zoals de jongens- en meisjesclubs, catechisatie, pastoraat en muzikale diensten. Op zondagmiddag komen er bijvoorbeeld zo’n 400 kinderen naar de zondagsschool. “Het is hier heel gewoon om naar de kerk te gaan. Natuurlijk trekt de wereld ook hard aan de kinderen en jongeren. We leven in een ‘het-gaat-om-jou-pak-wat-je-pakken-kunt-samenleving” maar wij hebben een ander antwoord. De kerk hoort hier op Urk echt bij het leven van de jongeren.
We zijn heel dankbaar en blij voor deze grote groepen. Maar de uitdaging voor ons is: ken alle kinderen ook echt persoonlijk.”
Tijdens de dienst zijn de kinderen in de kerk. Alleen voor de jongsten is er crèche. Ds Terpstra: “Vlak voor de kinderen te oud worden voor de crèche, komen ze af en toe even naar de kerk. Ik leg dan aan ze uit wat er eigenlijk allemaal gebeurt in een kerkdienst. Wat is bijvoorbeeld een votum en groet. En er is voor kinderen een meeschrijfboekje: daarin kunnen ze noteren wat er gebeurt. En bijvoorbeeld aan het begin en einde van de preek spreek in ze ook echt even aan.”
Sjoerd Bakker: “Het gaat er in het jeugdwerk echt om te vragen wat de jongeren zelf willen. De inrichting van het JC-café is bijvoorbeeld in overleg met hen gegaan. De JC-club (Jeugd Centraal) bestaat al meer dan 75 jaar, maar gaat met zijn tijd mee. “We hebben sinds een jaar een app. Zo houden we contact met de jongeren: we kunnen pushberichten sturen, bijbelteksten delen en jongeren weten altijd wat er allemaal te doen is. Ik zoek mensen op allerlei momenten op. Tijdens weekenden, de start van het seizoen, bijbelquizzen, en noem zo maar op. Ik zet me in om mensen die zich verloren voelen, zich weer betrokken te laten voelen.” Proponent H.J. van der Wal, is pastoraal medewerker in de hervormde gemeente de Ark, vult aan: “We willen dat mensen zich een onderdeel van de gemeente voelen, ze moeten samenkomen.”
Verschillen en overeenkomsten
Ds. Klaas van der Kamp vat de dag mooi samen: “Er zijn natuurlijk grote verschillen tussen de kerken van Almere en Urk. Maar er zijn ook overeenkomsten. Kerken hebben goud in handen met alle vrijwilligers en doordat mensen elkaar kennen. Dat moeten ze niet vergeten!”
Lees hier over het vorige werkbezoek van Jurjen de Groot & René de Reuver:
Bron: 'Protestantse Kerk Nederland'