Updates van de situatie in Göncruszka.

Vanuit Zwitserland krijgen we met enige regelmaat updates over de situatie in Göncruszka. Deze updates hebben we vertaald en ingekort. Deze updates gaat niet alleen over de Oekraïense vluchtelingen maar ook over het andere werk in Göncruszka. We hopen dat het een goed beeld geeft van de omstandigheden in Göncruszka. Tot nu toe hebben we in totaal €4500 kunnen overmaken voor de hulp aan vluchtelingen, en we hebben nog ongeveer €700 op de rekening staan voor dit doel. Als u verder leest, begrijpt u dat er steeds geld nodig blijft!

Als u wilt bijdragen, kunt u uw gift overmaken op het rekeningnummer van de ZWO: NL82RABO0373738900 t.n.v. Diaconie Protestantse Gemeente Roermond inz. ZWO o.v.v. Vluchtelingenhulp Oekraïne. Alle bedragen die voor 1 november binnenkomen zullen begin november overmaken voor hulp aan vluchtelingen. Bedragen die daarna binnenkomen, zullen op een later moment worden overgemaakt, samengevoegd met de honing- en  wijnopbrengst als algemene gift.

24 juli

Na het aanvankelijke “we hebben geen dominee voor u in Göncruszka, omdat er veel te weinig zijn” kwam er verassend nieuws: Marvell. Zsuzsa is erg blij met hem omdat ze dringend verlichting nodig heeft. Marvell heeft onlangs ook het examen voor imker gedaan (Göncruszka … honing … bijen), dus hij is van harte welkom!

In Göncruszka en ook in Vilmány hebben veel mensen wervelkolomziektes, knieproblemen, verkeerde stand van de voeten, ongelijke beenlengte etc. Velen hebben sinds hun kindertijd nooit nieuwe schoenen gehad, maar altijd zoveelste hands schoenen, versleten of scheef. Dus werd er een schoenenproject gestart. Eerst kwam er een bus met orthopedisch geschoold personeel en de nodige apparatuur om elke voet afzonderlijk op te meten, en vervolgens werd het model samen gekozen en door een schoenmaker met de hand van leer gemaakt.

En wie draagt de kosten? In Vilmány wordt een deel betaald door de ziektekostenverzekering, de rest wordt betaald door de gereformeerde hulporganisatie in Vilmány, als onderdeel van de Roma-ondersteuning die zij daar bieden. In Göncruszka betaalt iedereen een klein deel zelf, de rest komt van de ziektekostenverzekering en diverse hulporganisaties. 100 mensen hebben nu nieuwe leren schoenen, vaak voor het eerst in hun leven!

Er gebeuren nog veel meer dingen in Vilmány. Er is nu een winkel waar je kunt winkelen met “puntengeld” (punten worden gegeven als beloning voor het meewerken). De laatste tijd kookt Zsuzsa samen met de Roma-moeders abrikozenjam als wintervoorraad (leren verwerken van fruit). Dergelijke gezamenlijke activiteiten helpen de Roma-moeders te laten ervaren dat het de moeite waard is zich in te zetten, iets te veranderen en niet alleen wachten op sociale uitkeringen.

Over de Oekraïense vluchtelingen en alle uitdagingen:

Momenteel wordt de situatie in Oekraïne gekenmerkt door grote onzekerheid. Iedereen die op de een of andere manier nuttig zou kunnen zijn in de oorlog, waaronder ook vrouwen, krijgt nu een dienstplicht of moet zich laten registreren voor militaire dienst en mogen het land niet meer verlaten. Verpleegkundigen, iedereen die in de gezondheidszorg werkt, iedereen die op straat wordt aangehouden moet tekenen. Deze onzekerheid leidt ertoe dat velen gewoon niet meer de straat op gaan, maar thuis blijven of alleen de straat op gaan als het absoluut noodzakelijk is.

In veel Oekraïense gezinnen werken de mannen al lange tijd in de EU – zij werken en wonen daar doordeweeks, de vrouw met de kinderen woont in Oekraïne, en in het weekend (of minder vaak) komt de man dan thuis op bezoek. Deze moeders en kinderen vluchten nu vaak naar waar de man al woont en werkt omdat vaders hun familie in Oekraïne niet meer kunnen bezoeken sinds het begin van de oorlog. Oekraïense families hier in Göncruszka en omgeving kunnen ook niet langer hun familieleden in Oekraïne bezoeken zonder het risico te lopen niet meer weg te mogen.

Het (terug)komen en (terug)gaan van mensen uit Oekraïne is niet te plannen omdat het niet voorspelbaar is. Het vergt veel geduld en aandacht, luisteren, concrete hulp en veel tijd. Hulp bieden waar mogelijk en nodig is erg belangrijk. Klaar zijn voor wat komen gaat, zonder precies te weten wat dat is en zal zijn. Improvisatie is nodig, maar dat is een dagelijkse oefening hier rond de school, kleuterschool, restaurant, Vilmány, bouwprojecten, en vele andere dingen…

Het vluchtelingenwerk betekent op dit moment concreet:

• Maaltijden koken voor de vluchtelingen in Vizsóly en Abaújvár (40-80 per dag/ 6 dagen p. week).
• Transport van voedsel/mensen/materialen (= brandstofkosten).
• Steun aan de mensen in West-Oekraïne, die nu veel extra vluchtelingen moeten opvangen. Zo mogelijk met geld in westerse valuta, voedsel of andere benodigdheden – ook het apotheekproject en de steun aan Oekraïense gepensioneerden door de parochie van Nagyberek gaat door.
• Voorbereidingen voor huisvesting voor gezinnen.
• Vergaderingen en afspraken met alle mogelijke belanghebbenden.
• enz.

Bouwmaterialen kopen wordt steeds moeilijker, voedselprijzen stijgen en alle andere kosten voor levensonderhoud (gas, elektriciteit, benzine) ook. Momenteel zijn er veel stakingen in Hongarije omdat er lange tijd geen loonsverhogingen zijn geweest, er is veel onrust en onzekerheid. Alle kosten van de vluchtelingenhulp blijven voor rekening van degenen die het doen. De staat betaalt niets en er is nog geen geld van de EU.

Voor 10 basisvoedingsmiddelen is de prijs bevroren (voorlopig tot 1 augustus), en er zijn kwantitatieve beperkingen ingevoerd voor afzonderlijke levensmiddelen. Ook mag een auto maar 1x per dag maximaal 20l tanken tegen een door de overheid “gemaximeerde” prijs, wie meer nodig heeft betaalt aanzienlijk meer.

De energievoorziening is moeilijk;  in november 2021 tekende de Hongaarse regering een 15-jarig contract voor gas met Rusland, dus gas leek goedkoop en o.a. de Talentumschool vertrouwde ook op gas. Hoe het gas probleem in de school kan worden opgelost is nog onduidelijk.

10 september 2022

De vluchtelingensituatie is nauwelijks veranderd

50-90 maaltijden per dag (6x/week) gaan naar de vluchtelingen in Abaújvár en Vizsóly. Het aantal blijft bijna dagelijks veranderen. Elke maaltijd kost 1.490 forint (ong. €3,70 red), betaald door het restaurant tejjel mezzel die hiervoor gelukkig geld ontvangt van verschillende Europese sponsoren.

Moeders met kinderen aarzelen nog steeds om hun kinderen hier naar school te sturen – ze hopen op online lessen uit Oekraïne of gaan daarom terug. Hier in de Talentum school zijn (slechts) 3 kinderen geregistreerd. In Vizsóly gaan veel van de (Roma) kinderen niet naar school omdat ze thuis ook niet naar school gingen.

De grens in Záhony: Voedsel en voedselvoorraden worden nog steeds naar de grens in Záhony gebracht voor de vluchtelingen die daar aankomen. Inmiddels is daar een centraal kantoor ingericht waar de registratie van de aankomsten plaatsvindt en de aankomsten vervolgens worden verdeeld over de gemelde onderkomens. Toewijzingen worden nu centraal gedaan. Hier in de directe omgeving zijn er 300 geregistreerde slaapplaatsen, maar die zijn nooit helemaal vol.

De steun in West-Oekraïne/Nagybereg gaat door, er is nog steeds behoefte aan voedsel dat in kleine hoeveelheden wordt vervoerd (zodat niet alles in beslag wordt genomen als we pech hebben), contant geld voor dingen die vanwege de oorlog alleen op de zwarte markt verkrijgbaar zijn, medicijnen. Het project om 423 gepensioneerden te ondersteunen via de plaatselijke kerkgemeenschap Nagybereg loopt ook door.

Bij het eerste “vluchtelingenhuis” zijn ramen en deuren nu geïnstalleerd, nu ontbreekt nog de badkamer, als deze klaar is, kan het huis bewoond worden. In het andere huis kunnen, na vertragingen bij de oplevering, ramen en deuren worden geïnstalleerd en kan de badkamer worden afgewerkt. Zodra de badkamer klaar is, kan dit huis ook bewoond worden. De rest wordt door de nieuwe bewoners gedaan. Verschillende geïnteresseerden (onder de Oekraïense vluchtelingen) hebben al contact met ons opgenomen en zijn geïnteresseerd om er te gaan wonen en te helpen met de verdere bouw.

Hier in Göncruszka is het nieuwe schooljaar begonnen op 1 september met 29 nieuwe brugklassers! Er zijn ook 2 nieuwe leraren aangekomen- niet vanzelfsprekend gezien het  lerarentekort in Hongarije! Deze 2 nieuwe leraren (ter vervanging ivm pensioen en ontslag) bij TALENTUM zijn zeker niet vanzelfsprekend. De werkomstandigheden zijn belangrijk, hier in TALENTUM is de gemeenschap heel belangrijk en ook de uitrusting/faciliteiten van de school. Jongeren uit Zürich waren hier in april en zeiden: dit is geen school, het is meer een huiskamer, ze zien en voelen dit, en ze zijn verbaasd dat school zo kan zijn.

De arbeidsvoorwaarden voor leraren houden nu ook in dat hun brandstofkosten door de school worden betaald. Voor docenten die verder weg wonen zijn de brandstofkosten nu ongeveer even hoog als het salaris, dus moeten ze door de school worden overgenomen, anders blijft er niets over van het salaris.

De lange onderbreking als gevolg van COVID met 6 maanden online lesgeven hier in Hongarije is nog steeds merkbaar, iedereen hier hoopt dat er niet nog een onderbreking komt met online lessen in de winter, deze keer vanwege de (bijna) onbetaalbare energiekosten! Het gas kost nu 9 x zoveel als een jaar geleden. De temperatuur in de scholen is al verlaagd naar 18 graden – dat is de verordening! Met de lage wintertemperaturen (tot – 20 graden buiten) wordt dit een probleem.

Ook de maaltijden voor de kinderen (234 maaltijden per dag 3 x!) zijn veel duurder geworden met 38% inflatie, het restaurant kookt op gas (9x duurder) en 55% van de kinderen betaalt geen maaltijden omdat hun ouders sociale bijstand of een sociaal loon ontvangen. D.w.z. de staat betaalt 370 forint/kind/dag (minder dan €1,- red.)voor 3 maaltijden maar de voedselkosten bedragen al 1200 forint (ong. €3,- red) voor 3 maaltijden/kind/dag …

Veel wordt gefinancierd door het “honinggeld”. Maar je kunt je voorstellen dat dit niet meer voldoende zal zijn…

Als u mogelijkheden ziet om te helpen met uw donaties, zijn de mensen hier erg dankbaar! Hartelijk dank voor uw belangstelling en uw solidariteit. Voor elke donatie en ook voor elke gedachte aan de mensen in Göncruszka. Alle gedachten helpen ook! Warme groeten van Levente en Zsuzsa.

Bron: 'Nieuws'